درمان آندومتریوز شامل روشهای دارویی، جراحی و تغییر سبک زندگی است. آیا داروهای هورمونی بهطور کامل علائم را کنترل میکنند؟ جراحی در چه شرایطی ضروری است و چه تأثیری بر باروری دارد؟ چگونه میتوان با تغذیه و ورزش درد و التهاب را کاهش داد؟ انتخاب بهترین روش درمانی به شدت بیماری و شرایط فرد بستگی دارد، اما کدام روش مناسبتر است؟

درمان قطعی برای آندومتریوز وجود دارد؟
همانطور که بالاتر به آن اشاره کردیم می توان این بیماری را مدیریت کرد و در صورت مراجعه به یک متخصص زنان و باتجربه در این زمینه میتوانید امیدوار به بهتر شدن علائم و درد آن بود. اما هیچ درمان قطعی و کاملی برای درمان آن وجود ندارد، تنها برخی درمان های موثر برای کاهش درد و بهبود باروری استفاده میشود. روش های مختلفی برای مدیریت اندومتریوز وجود دارد که پزشک با توجه به شرایط و بودجه شما یکی از آنها را پیشنهاد خواهد داد. دکتر فرشته رحیمی با سابقه درخشان میتواند شما را در این زمینه راهنمایی کند.
بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی
انواع روش های درمان اندومتریوز
روشهای درمانی آندومتریوز به شدت بیماری، علائم بیمار و برنامههای باروری او بستگی دارد. درمانها شامل روشهای دارویی، جراحی و تغییر سبک زندگی هستند.

دارودرمانی
قرص و داروهای ضد التهاب (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و سایر مسکنها به منظور کاهش درد و التهاب تجویز میشوند. با این حال اگر چند ماه است که مسکن مصرف میکنید و همچنان درد دارید، به پزشک خود در این رابطه اطلاع دهید.
قرص های ضدبارداری ترکیبی
قرص ضد بارداری ترکیبی حاوی هورمون های استروژن و پروژسترون است. این قرص ها میتوانند به تسکین علائم کمک کند و در صورت تجویز پزشک برای مدت طولانی باید استفاده شود.
این قرص ها با متوقف کردن تخمک گذاری، قاعدگی را سبک تر کرده و همچنین درد را کاهش میدهد. قرص های ضدبارداری عوارض جانبی دارد، و باید توجه داشته باشید که حتما در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید تا آسیب نبینید.
پزشک معمولا مصرف ۳ بسته قرص را پشت سر هم و بدون وقفه برای کاهش خونریزی و بهبود علائم مرتبط با خونریزی توصیه کند.
هورمون درمانی
هدف از انجام هورمون درمانی این است که تولید هورمون استروژن در بدن زنان مبتلا به این بیماری کاهش یابد. زیرا همین هورمون باعث ریزش بافت اندومتریوز میشود. کاهش استروژن میتواند ریزش بافت را کم کرده و درد ناشی از آن را کاهش دهد. اما متاسفانه هورمون درمانی نمیتواند باروری را بهبود بخشد.
اکثر درمان های هورمونی در حین استفاده از آنها شانس بارداری شما را کاهش می دهند اما خوشبختانه تاثیر دائمی بر باروری شما ندارد.
بیشتر بخوانید: هیستروسکوپی رحم
پروژسترون
برای این روش درمان آندومتریوز سیستم کوچکی درون رحم قرار میگیرد و پروژسترون را آزاد میکند. پروژسترونهای آزاد شده از آن دستگاه هورمون های مصنوعی هستند که، مانند هورمون طبیعی پروژسترون عمل می کنند. آنها با جلوگیری از رشد سریع پوشش داخلی رحم و هرگونه بافت اندومتریوز کار می کنند.
اما این روش برخی عوارض جانبی مانند نفخ، تغییرات خلق و خوی، افزایش وزن و خونریزی های نامنظم را به همراه دارد.
هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)
آنالوگ های مصنوعی این هورمون ها با کاهش تولید استروژن باعث ایجاد یائسگی موقت و کوتاه مدت می شوند. گاهی اوقات اگر سایر درمانهای هورمونی برای شما مناسب نباشد، برای کمک به کاهش درد، یا پس از جراحی لاپاراسکوپی برای مدت کوتاهی تجویز میشوند.
عمل جراحی
از دیگر روشهای محبوب بین روشهای موجود برای درمان و کنترل اندومتریوز روش های جراحی است. از جراحی می توان برای برداشتن یا از بین بردن نواحی بافت اندومتریوز استفاده کرد که به بهبود علائم کمک میکند. انتخاب نوع جراحی بسته به میزان آن و شرایط خود فرد دارد.
لاپاراسکوپی و هیسترکتومی رایج ترین روش جراحی درمانی برای این بیماری به شمار میرود.
لاپاراسکوپی
رایجترین روش برای تشخیص و درمان آندومتریوز است. جراح با استفاده از دوربین و ابزارهای کوچک، ضایعات آندومتریال را برداشته یا از بین میبرد. این روش درد را کاهش داده و شانس بارداری را افزایش میدهد.
هیسترکتومی
اگر سایر درمان ها موثر نبوده و نمی خواهید باردار شوید، برداشتن رحم (هیسترکتومی) یک گزینه مناسب برای درمان آندومتریوز است. تصمیم گیری برای هیسترکتومی تصمیم بزرگی است که باید با پزشک عمومی یا متخصص زنان خود در میان بگذارید.
قبل از انجام آن حتما باید تمامی جوانب را در نظر بگیرید. اگر تخمدان های شما در طول هیسترکتومی برداشته شوند، احتمال نیاز به درمان جایگزینی هورمونی (HRT) پس از آن باید با شما در میان گذاشته شود.
درمانهای کمک باروری
برای افراد مبتلا به ناباروری مرتبط با اندومتریوز، درمان هایی مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا لقاح داخل رحمی (IUI) توصیه میشود.
بیشتر بخوانید: درمان فیبروم رحم

تغییر سبک زندگی
بسیاری از زنان با تغییرات سبک زندگی و روشهای درمانی مکمل میتوانند علائم آندومتریوز را کاهش دهند.
- مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند ماهیهای چرب، سبزیجات برگدار و آجیل
- کاهش مصرف لبنیات، کافئین و قندهای فرآوریشده
- مصرف فیبر بالا برای تنظیم هورمونها
- ورزشهای سبک مانند یوگا، پیادهروی و شنا به کاهش التهاب و درد کمک میکنند.
- مدیتیشن، تنفس عمیق و روشهای آرامسازی
- مصرف مکملهای گیاهی مانند زنجبیل، زردچوبه و چای سبز
طول دوره درمان اندومتریوز چقدر است؟
طول درمان آندومتریوز با توجه به شدت بیماری، روش درمانی استفاده شده و پاسخ فرد به درمان متفاوت است.
برای مثال هورمون درمانی یک روش زمان بر است و طول درمان آن نسبت به شدت بیماری و پاسخ بدن به آن، از چند ماه تا چند سال متفاوت است.
همچنین دوره نقاهت پس از جراحی لاپاراسکوپی بسته به وسعت عمل می تواند از چند روز تا چند هفته متغیر باشد.
به طور کلی برای افراد مبتلا به آندومتریوز مهم است که از نزدیک با پزشک خود برای ایجاد یک برنامه درمانی شخصی که به علائم خاص، اهداف باروری و بهزیستی کلی آنها رسیدگی می کند، مشورت کنند.

چرا نیاز به درمان آندومتریوز ضروری است؟
دلیل اینکه اندومتریوز حتما باید درمان شود این است که در صورت عدم درمان، این بیماری میتواند درد شدید و مشکلات زیادی را برای بانوان به وجود آورد.
برای مثال این بیماری درد قابل توجهی را در لگن مخصوصا در طول دوران قاعدگی ایجاد میکند. با درمان آن میتوان از این دردها جلوگیری کرد.
همچنین درمان آندومتریوز به حفظ باروری و بهبود شانس بارداری موفق برای افرادی که مایل به بچه دار شدن هستند کمک می کند.
علاوه بر این موارد، از آنجایی که این بیماری در طولانی مدت ممکن است عوارض زیادی را شامل شود، درمان آن به پیشگیری این عوارض کمک میکند. از عوارض آن می توان به ایجاد کیست تخمدان، تشکیل بافت اسکار و تغییرات ساختاری در اندام های تولید مثلی اشاره کرد.
اندومتریوز با افزایش خطر برخی از بیماریها، از جمله سرطان تخمدان و بیماریهای خودایمنی مرتبط است. مدیریت اندومتریوز به کاهش این خطرات و سلامتی فرد کمک میکند.
سوالات متداول
روش درمان به شدت بیماری، علائم و برنامه باروری فرد بستگی دارد. درمان دارویی مانند داروهای هورمونی اولین انتخاب است، اما در موارد شدید، جراحی لاپاراسکوپی توصیه میشود.
بله، در برخی موارد، آندومتریوز باعث انسداد لولههای رحمی و اختلال در تخمکگذاری میشود، اما بسیاری از زنان مبتلا با درمان مناسب باردار میشوند.
در بیشتر موارد، با کاهش سطح استروژن پس از یائسگی، علائم آندومتریوز کاهش مییابد، اما در برخی زنان ممکن است همچنان باقی بماند.
در نهایت…
در نتیجه، پیگیری برای درمان آندومتریوز جهت مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض بالقوه بسیار مهم است. دکتر فرشته رحیمی ، متخصص در این زمینه، می تواند مراقبت ها و راهنمایی های شخصی را برای افراد مبتلا به اندومتریوز ارائه دهد. شما میتوانید گزینه های مختلف و عوارض جانبی آنها را با پزشک خود در میان بگذارید و بهترین گزینه برای خودتان را با مشورت پزشک انتخاب کنید.